mo zi bei si

Song 墨子悲丝
Artist 吴景略
Album 古琴演奏家 吴景略

Lyrics

[ti:墨子悲丝]
[ar:吴景略]
[00:02.101] 墨子见到洁白的丝被染成各种颜色,
[00:12.224] 引发了他关于社会、人生的哲学思考。
[00:23.34] 他认为,不但丝会很容易地被染成各种
[00:36.30] 颜色,一国之君也会受到各方面的影响,
[00:44.404] 无论是“功名蔽天地”的“仁义显人”,
[01:01.274] 还是“为天下谬”的“不义辱人”,无
[01:06.336] 不是外来的影响所致。“士”也不例外,
[01:17.396] 交友不慎,是人生最大的不幸。因而发
[01:29.767] 出了“故染不可不慎也”的感叹。这与
[01:41.827] 中国传统文化中所一贯强调的“人之初,
[01:56.761] 性本善,性相近,习相远”,以及“孟
[02:04.09] 母三迁”等是一脉相承的。发展到晋代
[02:12.757] 的傅玄那里,便有了“夫金木无常,方
[02:28.691] 员应形,亦有隐括,习与性成,故近朱
[02:35.814] 者赤,近墨者黑。”的理论。
[02:39.01] 此曲音调悠扬,意切而情悲,旋律
[02:46.375] 慷慨,流露出一种洁己自爱的感慨之情。
[02:57.434] 墨子言见染丝者而叹曰:“染於
[03:04.58] 苍则苍,染於黄则黄。所入者变,其色
[03:08.744] 亦变。五入必而已,则为五色矣。故染
[03:15.992] 不可不慎也。”
[03:22.741] 非独染丝然也,国亦有染。舜染於
[03:34.363] 许由、伯阳、禹染於皋陶、伯益,汤染
[03:41.49] 於伊尹、仲虺,武王染於太公、周公。
[03:47.110] 此四王者所染当,故王天下,立为天子,
[03:55.131] 功名蔽天地。举天下之仁义显人,必称
[03:58.420] 此四王者。
[03:59.857] 夏桀染於干辛、推哆,殷纣染於崇
[04:12.729] 侯、恶来,厉王染於厉公长父、荣夷终,
[04:14.853] 幽王染於傅公夷、蔡公谷。此四王者所
[04:18.665] 染不当,故国残身死,为天下僇.举天
[04:23.789] 下不义辱人,必称此四王者。
[04:27.850] 齐桓染於管仲、鲍叔,晋文染於舅
[04:30.850] 犯、高偃,楚庄染於孙叔、沈尹,吴阖
[04:39.972] 闾染於伍员、文义,越句践染於范蠡大
[04:47.345] 夫种。此五君者所染当,故霸诸侯,功
[04:57.218] 名傅於后世。
[04:58.593] 范吉射染於长柳朔、王胜,中行寅
[05:02.342] 染於籍秦、高强,吴夫差染於王孙雒、
[05:10.902] 太宰嚭,智伯摇染於智国、张武,中山
[05:15.713] 尚染於魏义、偃长,宋康染於唐鞅、佃
[05:18.525] 1不礼。此六君者所染不当,故国家残
[05:23.149] 亡,身为刑戮,宗庙破灭,绝无后类,
[05:33.897] 君臣离散,民人流亡。举天下之贪暴苛
[05:38.646] 扰者,必称此六君也。
[05:43.145] 凡君之所以安者,何也?以其行理
[05:50.80] 也,行理性於染当。故善为君者,劳於
[05:59.891] 论人,而佚於治官。不能为君者,伤形
[06:03.390] 费神,愁心劳意,然国逾危,身逾辱。
[06:09.701] 此六君者,非不重其国,爱其身也,以
[06:14.13] 不知要故也。不知要者,所染不当也。
[06:21.260] 非独国有染也,士亦有染。其友皆
[06:25.634] 好仁义,淳谨畏令,则家日益,身日安,
[06:31.571] 名日荣,处官得其理矣,则段干木、禽
[06:38.631] 子、傅说之徒是也。其友皆好矜奋,创
[06:44.505] 作比周,则家日损,身日危,名日辱,
[06:48.254] 处官失其理矣,则子西、易牙、竖刀之
[06:52.753] 徒是也。《诗》曰:“必择所堪。”必
[07:02.438] 谨所堪者,此之谓也。

Pinyin

ti: mò zǐ bēi sī
ar: wú jǐng lüè
[00:02.101] mò zǐ jiàn dào jié bái de sī bèi rǎn chéng gè zhǒng yán sè,
[00:12.224] yǐn fā le tā guān yú shè huì rén shēng de zhé xué sī kǎo.
[00:23.34] tā rèn wéi, bù dàn sī huì hěn róng yì dì bèi rǎn chéng gè zhǒng
[00:36.30] yán sè, yī guó zhī jūn yě huì shòu dào gè fāng miàn dí yǐng xiǎng,
[00:44.404] wú lùn shì" gōng míng bì tiān dì" de" rén yì xiǎn rén",
[01:01.274] hái shì" wèi tiān xià miù" de" bú yì rǔ rén", wú
[01:06.336] bú shì wài lái de yǐng xiǎng suǒ zhì." shì" yě bù lì wài,
[01:17.396] jiāo yǒu bù shèn, shì rén shēng zuì dà de bù xìng. yīn ér fā
[01:29.767] chū le" gù rǎn bù kě bù shèn yě" de gǎn tàn. zhè yǔ
[01:41.827] zhōng guó chuán tǒng wén huà zhōng suǒ yī guàn qiáng diào de" rén zhī chū,
[01:56.761] xìng běn shàn, xìng xiāng jìn, xí xiāng yuǎn", yǐ jí" mèng
[02:04.09] mǔ sān qiān" děng shì yī mài xiāng chéng de. fā zhǎn dào jìn dài
[02:12.757] de fù xuán nà lǐ, biàn yǒu le" fū jīn mù wú cháng, fāng
[02:28.691] yuán yīng xíng, yì yǒu yǐn kuò, xí yǔ xìng chéng, gù jìn zhū
[02:35.814] zhě chì, jìn mò zhě hēi." de lǐ lùn.
[02:39.01] cǐ qū yīn diào yōu yáng, yì qiè ér qíng bēi, xuán lǜ
[02:46.375] kāng kǎi, liú lòu chū yī zhǒng jié jǐ zì ài de gǎn kǎi zhī qíng.
[02:57.434] mò zǐ yán jiàn rǎn sī zhě ér tàn yuē:" rǎn yú
[03:04.58] cāng zé cāng, rǎn yú huáng zé huáng. suǒ rù zhě biàn, qí sè
[03:08.744] yì biàn. wǔ rù bì ér yǐ, zé wèi wǔ sè yǐ. gù rǎn
[03:15.992] bù kě bù shèn yě."
[03:22.741] fēi dú rǎn sī rán yě, guó yì yǒu rǎn. shùn rǎn yú
[03:34.363] xǔ yóu bó yáng yǔ rǎn yú gāo yáo bó yì, tāng rǎn
[03:41.49] yú yī yǐn zhòng huī, wǔ wáng rǎn yú tài gōng zhōu gōng.
[03:47.110] cǐ sì wáng zhě suǒ rǎn dāng, gù wáng tiān xià, lì wèi tiān zǐ,
[03:55.131] gōng míng bì tiān dì. jǔ tiān xià zhī rén yì xiǎn rén, bì chēng
[03:58.420] cǐ sì wáng zhě.
[03:59.857] xià jié rǎn yú gàn xīn tuī duō, yīn zhòu rǎn yú chóng
[04:12.729] hóu è lái, lì wáng rǎn yú lì gōng zhǎng fù róng yí zhōng,
[04:14.853] yōu wáng rǎn yú fù gōng yí cài gōng gǔ. cǐ sì wáng zhě suǒ
[04:18.665] rǎn bù dàng, gù guó cán shēn sǐ, wèi tiān xià lù. jǔ tiān
[04:23.789] xià bú yì rǔ rén, bì chēng cǐ sì wáng zhě.
[04:27.850] qí huán rǎn yú guǎn zhòng bào shū, jìn wén rǎn yú jiù
[04:30.850] fàn gāo yǎn, chǔ zhuāng rǎn yú sūn shū shěn yǐn, wú hé
[04:39.972] lǘ rǎn yú wǔ yuán wén yì, yuè jù jiàn rǎn yú fàn lǐ dà
[04:47.345] fū zhǒng. cǐ wǔ jūn zhě suǒ rǎn dāng, gù bà zhū hóu, gōng
[04:57.218] míng fù yú hòu shì.
[04:58.593] fàn jí shè rǎn yú zhǎng liǔ shuò wáng shèng, zhōng xíng yín
[05:02.342] rǎn yú jí qín gāo qiáng, wú fū chāi rǎn yú wáng sūn luò
[05:10.902] tài zǎi pǐ, zhì bó yáo rǎn yú zhì guó zhāng wǔ, zhōng shān
[05:15.713] shàng rǎn yú wèi yì yǎn zhǎng, sòng kāng rǎn yú táng yāng diàn
[05:18.525] 1 bù lǐ. cǐ liù jūn zhě suǒ rǎn bù dàng, gù guó jiā cán
[05:23.149] wáng, shēn wéi xíng lù, zōng miào pò miè, jué wú hòu lèi,
[05:33.897] jūn chén lí sàn, mín rén liú wáng. jǔ tiān xià zhī tān bào kē
[05:38.646] rǎo zhě, bì chēng cǐ liù jūn yě.
[05:43.145] fán jūn zhī suǒ yǐ ān zhě, hé yě? yǐ qí xíng lǐ
[05:50.80] yě, xíng lǐ xìng yú rǎn dāng. gù shàn wèi jūn zhě, láo yú
[05:59.891] lùn rén, ér yì yú zhì guān. bù néng wéi jūn zhě, shāng xíng
[06:03.390] fèi shén, chóu xīn láo yì, rán guó yú wēi, shēn yú rǔ.
[06:09.701] cǐ liù jūn zhě, fēi bù zhòng qí guó, ài qí shēn yě, yǐ
[06:14.13] bù zhī yào gù yě. bù zhī yào zhě, suǒ rǎn bù dàng yě.
[06:21.260] fēi dú guó yǒu rǎn yě, shì yì yǒu rǎn. qí yǒu jiē
[06:25.634] hǎo rén yì, chún jǐn wèi lìng, zé jiā rì yì, shēn rì ān,
[06:31.571] míng rì róng, chù guān dé qí lǐ yǐ, zé duàn gàn mù qín
[06:38.631] zi fù shuō zhī tú shì yě. qí yǒu jiē hǎo jīn fèn, chuàng
[06:44.505] zuò bǐ zhōu, zé jiā rì sǔn, shēn rì wēi, míng rì rǔ,
[06:48.254] chù guān shī qí lǐ yǐ, zé zi xī yì yá shù dāo zhī
[06:52.753] tú shì yě. shī yuē:" bì zé suǒ kān." bì
[07:02.438] jǐn suǒ kān zhě, cǐ zhī wèi yě.